Viện Nghiên cứu đô thị và Phát triển hạ tầng kỷ niệm 25 năm thành lập

Ngày 16/1, tại Hà Nội, Viện Nghiên cứu đô thị và Phát triển hạ tầng (thuộc Tổng hội Xây dựng Việt Nam) đã tổ chức Lễ kỷ niệm 25 năm ngày thành lập (1999-2024). 

Các đại biểu và khách mời tham dự sự kiện kỷ niệm 25 năm thành lập Viện Nghiên cứu đô thị và Phát triển hạ tầng chụp ảnh lưu niệm.

Khẳng định vai trò khoa học của ngành xây dựng

Viện Nghiên cứu đô thị và Phát triển hạ tầng thành lập năm 1999, được sáng lập bởi cố TS. Phạm Sỹ Liêm, với sứ mệnh đóng góp cho sự phát triển các đô thị của đất nước.

Viện là tổ chức nghiên cứu khoa học hoạt động trong các lĩnh vực chính: thực hiện các đề tài nghiên cứu khoa học về lĩnh vực phát triển đô thị và nông thôn, tăng trưởng đô thị; đất đai đô thị, địa chính, địa chất với phát triển đô thị; kết cấu hạ tầng đô thị; nhà ở đô thị; các vấn đề văn hóa - xã hội ở đô thị; quy hoạch và kiến trúc đô thị...; Nghiên cứu và tư vấn lĩnh vực phát triển đô thị gồm quy hoạch xây dựng đô thị và nông thôn; các đề án, dự án, chương trình phát triển đô thị; tư vấn phản biện, giám định xã hội; hợp tác quốc tế trong các nghiên cứu đô thị...

Phát biểu tại Lễ kỷ niệm, PGS-TS. Lưu Đức Hải - Viện trưởng Viện Nghiên cứu đô thị và Phát triển hạ tầng, cho biết: 25 năm qua, Viện hoạt động xoay quanh 3 nội dung chính là Xây dựng, Đô thị, Hạ tầng. Là đơn vị trực thuộc Tổng hội Xây dựng Việt Nam, vì vậy lĩnh vực xây dựng là hoạt động đầu tiên của Viện, tiếp theo tới lĩnh vực đô thị và hạ tầng. Cũng từ đặc thù này đã hình thành "3 nhà" quan trọng: nhà khoa học (thực hiện đề tài nghiên cứu khoa học), nhà tư vấn (tham gia thực hiện đồ án quy hoạch), nhà báo (phản biện và giám định xã hội).

Theo PGS-TS. Lưu Đức Hải, vượt qua biết bao khó khăn và thử thách, chặng đường 25 năm qua của Viện nghiên cứu đô thị và Phát triển hạ tầng đã ghi nhận nhiều thành tựu quan trọng, rất đáng tự hào. Có thể nhìn nhận ở những điểm nổi bật sau đây: Viện đã khẳng định được uy tín và vị thế của một trung tâm phát triển bền bỉ trong nghiên cứu, tư vấn để góp phần cung cấp các thông tin cho các cơ quan quản lý Nhà nước về đô thị hóa, một trong các nhiệm vụ của Viện, thường xuyên và liên tục suốt 25 năm qua thể hiện qua các kết quả nghiên cứu khoa học (NCKH) do Viện thực hiện, được nghiệm thu ở cấp Trung ương và địa phương.

Các đề tài được triển khai tại Viện tập trung vào hướng nghiên cứu và có những đóng góp thiết thực trong nhiều vấn đề quan trọng của quá trình đô thị hóa ở Việt Nam. Các sản phẩm tư vấn được các cơ quan chủ quản chấp thuận và phê duyệt; Các ấn phẩm và các văn bản, hội thảo, tọa đàm nhằm góp phần phản biện, giám định xã hội đã được tổ chức, in ấn, phát hành. Hầu hết các kết quả thông qua ba nội dung hoạt động chính đó của Viện đều được các cơ quan quản lý Nhà nước cấp Trung ương, địa phương, Liên hiệp hội và Tổng hội đánh giá tốt ở mọi thời kỳ về NCKH - Tư vấn - Phản biện, giám định xã hội...

PGS-TS. Lưu Đức Hải, Viện trưởng Viện Nghiên cứu đô thị và Phát triển hạ tầng phát biểu tại Lễ kỷ niệm.

Đặc biệt, Viện đã tập trung thực hiện tốt nhiệm vụ của Tổng hội Xây dựng Việt Nam giao phó, góp ý sửa đổi 1 số Luật như: Luật Cấp, thoát nước; Luật Quản lý phát triển đô thị, Luật Đất đai, Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh Bất động sản.... Suốt những năm qua, các chuyên gia của Viện đã tham gia nghiên cứu, tư vấn cho Đảng, Nhà nước, Chính phủ, các bộ ngành và địa phương những vấn đề hệ trọng, cấp thiết. Viện còn là đầu mối tham gia, tổ chức nhiều hội thảo, tọa đàm khoa học, đi đầu trong việc tổ chức chuỗi tọa đàm Hạ tầng xanh trong đô thị.

PGS-TS. Lưu Đức Hải cho biết: “Từ cuối năm 2019 đến năm 2022, trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19, 19 thành viên của Viện chỉ có thể họp và trao đổi trực tuyến nhưng đã hoàn thành xuất sắc đề tài nghiên cứu khoa học với Bộ Xây dựng: Đánh giá quá trình đô thị hóa ở Việt Nam hóa giai đoạn 2010-2020 và đề xuất các gaiir pháp chính sách đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045”. Từ những đề xuất chính sách của Viện, Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết 06 về Quy hoạch, xây dựng, quản lý và phát triển bền vững đô thị Việt Nam đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2045. Đặc biệt, giai đoạn 2019-2020, lần đầu tiên Viện Nghiên cứu đô thị và Phát triển hạ tầng tham gia nghiên cứu đề tài “Nghiên cứu định hướng và giải pháp quy hoạch xây dựng xã nông thôn mới ven đô” của một Bộ không thuộc ngành xây dựng, đó là Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam…

Các đại biểu tham dự buổi lễ.

ThS-KTS. Nguyễn Xuân Anh - Viện Quy hoạch đô thị và nông thôn Quốc gia, chuyên gia về quy hoạch và thiết kế đô thị đánh giá: Viện Nghiên cứu đô thị và Phát triển hạ tầng là một trong những đơn vị pháp nhân hiếm hoi, có sự độc lập nhất định để đưa ra các ý kiến khách quan đối với các vấn đề chính sách, xã hội. Vì vậy, Viện có nền tảng phát triển bền vững.

Về thách thức cũng như cơ hội trong giai đoạn năm năm tới, ông Xuân Anh cho rằng cần có chuyên gia về AI ở các lĩnh vực khác nhau, tiếp cận đa dạng các công cụ công nghệ: “Không chỉ Viện Nghiên cứu đô thị và Phát triển hạ tầng, tất cả các viện nghiên cứu sẽ đối mặt với thách thức theo kịp thời đại, về trí tuệ nhân tạo (AI). Cần có tầm nhìn lớn, nguồn lực chuyên gia để ứng biến trước sự biến chuyển này. Về vấn đề tầm nhìn, Viện Nghiên cứu đô thị và Phát triển hạ tầng có tầm tư duy cao, qua việc tư vấn Chính phủ về Nghị quyết 06 về Quy hoạch, xây dựng, quản lý và phát triển bền vững đô thị Việt Nam đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2045”.

PGS-TS. Lưu Đức Hải (thứ 3 từ phải) tặng bằng khen của Tổng hội Xây dựng Việt Nam cho Viện Nghiên cứu đô thị và Phát triển hạ tầng và Tạp chí Người Đô Thị vì đã có thành tích xuất sắc trong hoạt động của Viện Nghiên cứu đô thị và Phát triển hạ tầng giai đoạn 1999-2024, góp phần xây dựng Tổng hội.

Chia sẻ về việc ứng dụng khoa học công nghệ vào lĩnh vực đô thị, nhà báo Trần Trung Chính - Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu đô thị và Phát triển hạ tầng, cũng cho rằng cần tiến tới phân tích dữ liệu trên bản đồ 3D, 4D, trong đó ứng dụng có công cụ GIS thay vì sử dụng bản đồ 2D làm dữ liệu nền như hiện nay. Đặc biệt, ông Trần Trung Chính nhấn mạnh cần chuyển tư duy đơn ngành sang tư duy tích hợp, bởi bản chất đô thị là không gian tích hợp đa hoạt động.

Nhà báo Trần Trung Chính, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu đô thị và Phát triển hạ tầng, phát biểu tại hội nghị.

Bà Lê Thị Minh Nguyệt - Phó Giám đốc Viện Nhà ở và Phát triển đô thị, Viện Kiến trúc Quốc gia, đánh giá cao vai trò của Viện Nghiên cứu Đô thị và Phát triển hạ tầng trong lĩnh vực xây dựng, đô thị, hạ tầng: “Viện Nghiên cứu Đô thị và Phát triển hạ tầng phát huy vai trò khá toàn diện trên tất cả lĩnh vực của ngành xây dựng, bao gồm nghiên cứu nhiều đề tài giá trị và tham vấn cho nhà quản lý của Bộ Xây dựng. Trong quá trình làm công tác tư vấn ở địa phương, chúng tôi nhận thấy thương hiệu của Viện ảnh hưởng lớn, đặc biệt về lĩnh vực phát triển và quản lý đô thị”.

Bên cạnh đó, bà Lê Thị Minh Nguyệt cho rằng cần luôn nâng cao chất lượng nghiên cứu cũng như tư vấn trong bối cảnh cạnh tranh với các sản phẩm nghiên cứu của chuyên gia nước ngoài, khối tư nhân.

Phát triển hài hòa hoạt động của “3 nhà”: Nhà khoa học - Nhà Tư vấn - Nhà báo

Theo PGS-TS. Lưu Đức Hải, sau 25 năm hình thành và phát triển, Viện Nghiên cứu đô thị và Phát triển hạ tầng đã xây dựng được tiềm lực NCKH, tư vấn ổn định, tích lũy nhiều kinh nghiệm quý báu, có vị thế vững chắc và đạt được nhiều thành tựu, định hướng hoạt động của Viện có nhiều khởi sắc, rõ nét hơn, đổi mới so với những ngày mới thành lập.

Sự phát triển và hài hòa giữ 3 lĩnh vực: xây dựng, đô thị và hạ tầng là kim chỉ nam cho các hoạt động của Viện. Sự phát triển hài hòa trong hoạt động của “3 nhà”: Nhà khoa học - Nhà Tư vấn - Nhà báo sẽ góp phần cho sự phát triển bền vững của Viện thông qua các sản phẩm ngày càng được đánh giá tốt hơn bởi các “Nhà quản lý” - “Nhà đầu tư” - “ Người dân đô thị”.

Viện trưởng Viện Nghiên cứu đô thị và Phát triển hạ tầng cho rằng: "Tiếng nói của “3 Nhà” đã chỉ ra rằng ngay chính trong sản phẩm nghiên cứu của mỗi người/ mỗi nhà, họ không chỉ nghiên cứu, mà qua các sản phẩm ấy họ đã gióng lên hồi chuông cảnh báo về nguy cơ tụt hậu, những sai lầm đã, đang và dự báo có thể xảy ra trong tương lai, và quan trọng hơn cả họ phải chỉ ra được hướng đi và những nhiệm vụ, giải pháp cần làm cho tương lai vì một xã hội dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh".

Ông Nguyễn Thế Minh, nguyên Thứ trưởng Bộ Giao thông vận tải, tặng bằng khen của Tổng hội Xây dựng cho cho các cá nhân đã có thành tích xuất sắc trong hoạt động của Viện Nghiên cứu đô thị và Phát triển hạ tầng giai đoạn 1999-2024, góp phần xây dựng Tổng hội Xây dựng Việt Nam.

Về Tạp chí Người Đô Thị, trong 5 năm 2020 - 2024 đã xuất bản đúng định kỳ hằng tháng, đúng số trang cấp phép và tôn chỉ mục đích, với phần lớn nội dung thông tin về các lĩnh vực đô thị, quy hoạch, hạ tầng, xây dựng, di sản, văn hóa - lối sống thị dân, kinh tế đô thị... Tạp chí Người Đô Thị vẫn giữ ổn định được số lượng phát hành và xu hướng tăng trưởng thông qua các hợp đồng bạn đọc đặt mua báo dài hạn; chương trình sự kiện của doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân đồng hành mua báo tặng sinh viên, khách hàng, đối tác...

Theo báo cáo tổng kết giai đoạn 2019 – 2024 và phương hướng nhiệm vụ giai đoạn 2025-2029 của Viện Nghiên cứu đô thị và Phát triển hạ tầng, tổng số lượng tạp chí Người Đô Thị in bán được 2020 - 2024 là 168.037 cuốn. Từ năm 2020 - 2024 Tạp chí điện tử Người Đô Thị có tổng số lượng truy cập theo Google Analytics là 13.976.575 lượt xem và số lượng người dùng: 9.228.143 người. Trong đó, số lượng truy cập tăng trung bình hằng năm khoảng 45% và số lượng người dùng tăng trung bình hằng năm khoảng 30%.

Chia sẻ điều ấn tượng với tạp chí Người Đô Thị, ThS-KTS. Nguyễn Xuân Anh cho rằng dũng khí phản biện cùng với nội dung vừa mang tính chuyên môn cao, vừa gần gũi với quần chúng là điều khiến Tạp chí Người Đô Thị giữ chân độc giả: “Vì phụ thuộc vào quảng cáo, một số tờ báo đánh mất bản sắc. Tạp chí Người Đô Thị không như vậy, đó là đặc điểm khiến tôi trở thành bạn đọc thường xuyên của tạp chí. Tuy nhiên, tôi mong muốn cỡ chữ của tạp chí in được trình bày to hơn, dung lượng có thể ngắn hơn vì bây giờ độc giả đọc nhanh”.

Trong khi đó, bà Lê Minh Nguyệt cho rằng điều hấp dẫn của Tạp chí Người Đô Thị nằm ở các bài viết mang tính thời sự cao, cập nhật vấn đề nóng nhất trong lĩnh vực phát triển đô thị, như vấn đề đô thị vệ tinh, giá trị truyền thống của các làng ven đô bị mai một trước sự đô thị hóa: “Tuy nhiên, tạp chí in cần có sắp xếp, bố trí trang quảng cáo và các trang báo, sao cho mang tính hỗ trợ với nội dung”, bà Nguyệt chia sẻ.

Với chặng đường phía trước, Viện Nghiên cứu đô thị và Phát triển hạ tầng, cũng như Tạp chí Người Đô Thị, sẽ tiếp tục phát huy thực hiện tốt chức năng nhiệm vụ của mình, cũng như có những bước phát triển phù hợp trong kỷ nguyên mới, tiếp tục: “xây giá trị - dựng ước mơ - liên tục đổi mới - vươn mình cùng dân tộc”.

BBT