Góp ý cho 'Dự án đầu tư xây dựng đường Vành đai 4 – Vùng Thủ đô Hà Nội'

Sáng 12/9, tại Hà Nội, Tổng hội Xây dựng Việt Nam phối hợp với Liên hiệp các Hội Khoa học và kỹ thuật Việt Nam và Hội Khoa học và kỹ thuật Cầu đường Việt Nam tổ chức Hội thảo “Tác động của việc xây dựng Dự án đầu tư xây dựng đường cao tốc theo phương thức đối tác công tư thuộc Dự án đầu tư xây dựng đường Vành đai 4 - Vùng Thủ đô Hà Nội.

Toàn cảnh hội thảo.

Phát biểu khai mạc hội thảo, ông Nguyễn Quyết Chiến - Tổng thư ký Liên hiệp các Hội Khoa học và kỹ thuật Việt Nam cho biết: Dự án đầu tư xây dựng đường Vành đai 4 - Vùng Thủ đô Hà Nội là dự án công trình giao thông lớn, dự án trọng điểm quốc gia đã được Bộ Chính trị thông qua tại Thông báo số 13-TB/TW ngày 16/4-2022, Bộ Chính trị chỉ đạo “Phấn đấu hoàn thành Dự án đường Vành đai 4 trước năm 2027” trong Nghị quyết số 15-NQ/TW ngày 5/5/2022 về phương hướng, nhiệm vụ phát triển Thủ đô đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045; Quốc hội phê duyệt chủ trương đầu tư tại Nghị quyết số 56/2022/QH15 ngày 16/6/2022; Chính phủ ban hành Nghị quyết số 106/NQ-CP ngày 18-8-2022 triển khai Nghị quyết số 56/2022/QH15 ngày 16-6-2022 của Quốc hội.

Ông Nguyễn Quyết Chiến nhấn mạnh, việc thông qua chủ trương đầu tư và triển khai xây dựng Dự án Đường vành đai 4 - Vùng Thủ đô Hà Nội để sớm đưa vào vận hành sẽ giúp cải thiện hạ tầng giao thông, giảm ách tắc đường vành đai 3, tăng cường kết nối, tạo thêm động lực phát triển mạnh mẽ cho Hà Nội và các địa phương lân cận thuộc Vùng Thủ đô Hà Nội.

Tổng Thư ký VUSTA Nguyễn Quyết Chiến phát biểu tại hội thảo.

Điều phối chương trình Hội thảo, TS. Đặng Việt Dũng - Chủ tịch Tổng hội Xây dựng Việt Nam cho biết, hội thảo nhằm thực hiện Công văn số 2655/UBND-ĐT ngày 22/8/2023 của UBND TP. Hà Nội lấy ý kiến về tác động của việc thực hiện dự án thành phần 3: đầu tư xây dựng đường cao tốc theo phương thức đối tác công tư thuộc dự án đầu tư xây dựng đường Vành đai 4 - Vùng thủ đô Hà Nội.

Theo đại diện đơn vị tư vấn, dự án có tổng chiều dài 112,8km (103,1km Vành đai 4 và tuyến nối theo hướng cao tốc Nội Bài – Hạ Long dài 9,7km để khép kín; điểm đầu tại Km0=Km3+695 cao tốc Hà Nội – Lào Cai (huyện Sóc Sơn, Hà Nội), điểm cuối tại Km40+500 cao tốc Nội Bài – Hạ Long (Quế Võ, Bắc Ninh). Trong đó, địa phận Hà Nội là 57,95km; Hưng Yên là 19,31km; Bắc Ninh là 26,56km và 9,7km tuyến nối.

TS. Đặng Việt Dũng - Chủ tịch Tổng hội Xây dựng Việt Nam phát biểu tại hội thảo.

Đến nay, nhóm dự án thành phần số 1 (giải phóng mặt bằng theo đầu tư công) và số 2 (xây dựng đường song hành theo đầu tư công), công tác chuẩn bị đầu tư đã hoàn thành. Riêng nhóm dự án thành phần số 1 đã đạt trên 84%. Nhóm dự án 2 khởi công từ 25/6/2023.

Nhóm dự án thành phần số 3 (làm đường cao tốc lõi) theo phương thức đối tác công tư (PPP), Hội đồng thẩm định Nhà nước đã họp và cơ bản thông qua nội dung đầu tư theo hình thức này. Tổng mức đầu tư của dự án là khoảng 55.000 tỷ đồng, thời gian thu phí 25 năm.

Tại hội thảo, các đại biểu cho rằng, việc thực hiện dự án này rất cần thiết, giúp cải thiện hạ tầng giao thông, giảm ách tắc đường vành đai 3, tăng cường kết nối, tạo thêm động lực phát triển mạnh mẽ cho Hà Nội và các địa phương lân cận thuộc Vùng Thủ đô.

Để dự án về đích đúng tiến độ, bảo đảm chất lượng và hiệu quả, nhất là khi Dự án Thành phần 3 đầu tư theo phương thức PPP, cần xem xét kỹ lưỡng về các bài toán liên quan đến hiệu quả tài chính, hiệu quả kinh tế - xã hội, quyền lợi của nhà đầu tư, phương án kết nối và tổ chức giao thông, giải phóng mặt bằng, dân cư, môi trường, cảnh quan, không gian...

ThS. Phạm Khắc Thưởng - Tổng thư ký Tổng hội Xây dựng Việt Nam thay mặt nhóm chuyên gia của Tổng hội Xây dựng Việt Nam trình bày báo cáo tại hội thảo.

Theo ThS. Phạm Khắc Thưởng - Tổng thư ký Tổng hội Xây dựng Việt Nam, việc kết nối giữa tuyến đường Vành đai 4 và các tuyến đường bộ cao tốc khác cần nghiên cứu, xem xét để giải quyết hợp lý đối với các nút giao cắt giữa các đường cao tốc; giao cắt với các tuyến đường sắt; các nút giao liên thông; kết nối hạ tầng khác và kết nối phục vụ dân sinh.

Ông Phạm Khắc Thưởng đề nghị cần rà soát việc bố trí các nút giao kết nối các tuyến đường bộ cao tốc với mạng lưới giao thông trên địa bàn của địa phương. Chủ động nghiên cứu, cập nhật, hoàn thiện quy hoạch tỉnh; bổ sung kế hoạch sử dụng đất; rà soát, điều chỉnh các quy hoạch xây dựng, quy hoạch đô thị bảo đảm sự gắn kết, liên thông, đồng bộ giữa tuyến đường bộ cao tốc và các tuyến đường của địa phương để phát triển các không gian kinh tế, tận dụng tối đa lợi thế do các tuyến đường bộ cao tốc mang lại.

Theo Tiến sỹ Phạm Văn Khánh - Trưởng ban Kinh tế Tổng hội Xây dựng Việt Nam, đánh giá tác động của việc xây dựng Dự án đầu tư xây dựng là nhiệm vụ rất cần thiết, đặc biệt là các dự án lớn như Dự án đầu tư xây dựng Đường cao tốc theo phương thức đối tác công tư thuộc dự án đầu tư xây dựng đường Vành đai 4 -Vùng Thủ đô Hà Nội thực hiện theo phương thức đối tác công tư. Phân tích các rủi ro chính của dự án, Tiến sỹ Phạm Văn Khánh cho rằng, việc quản lý thực hiện dự án là nội dung rộng và phức tạp; tuy nhiên, các phân tích còn hạn chế, chưa làm rõ được trách nhiệm của cơ quan nhà nước có thẩm quyền, nhà đầu tư. Mặt khác việc quản lý chất lượng, tiến độ thực hiện dự án cần phải được xem xét, xây dựng chi tiết hơn vì đây là nội dung thường tồn tại trong các dự án giao thông lớn…

Chuyên gia lưu ý, cần nghiên cứu, xem xét để giải quyết hợp lý đối với các nút giao cắt giữa các đường cao tốc; giao cắt với các tuyến đường sắt; các nút giao liên thông; kết nối hạ tầng khác và kết nối phục vụ dân sinh. Quản lý chặt chẽ việc sử dụng, khai thác quỹ đất tại khu vực các nút giao.

Do dự án có tổng vốn đầu tư lớn, đòi hỏi nhà đầu tư có năng lực tài chính mạnh. Trong quá trình lựa chọn nhà đầu tư nên đàm phán về mức vốn chủ sở hữu của nhà đầu tư tham gia dự án, bảo đảm phù hợp với năng lực nhà đầu tư, giảm thiểu áp lực về huy động vốn vay.

Ông Lê Mạnh Cường, Viện Kinh tế, Bộ Xây dựng đề nghị, do nhu cầu vật liệu cho dự án (cát, đá, xi măng, thép) tương đối lớn, được triển khai đồng thời với các dự án khác trong khu vực, trong khi các địa phương có dự án đi qua có nguồn vật liệu hạn chế, UBND TP. Hà Nội – cơ quan nhà nước có thẩm quyền cần làm rõ nguồn cung cấp vật liệu, xây dựng phương án khai thác cụ thể (trong đó phải đánh giá hiện trạng các mỏ hiện nay, phương án vận chuyển và thi công cho từng hạng mục của dự án).

“UBND Thành phố cần tiếp tục rà soát cập nhật danh mục các mỏ vật liệu vào hồ sơ khảo sát Dự án thành phần 3 làm cơ sở phê duyệt cùng với Báo cáo nghiên cứu khả thi Dự án”, ông Cường đề xuất.

TS. Đặng Việt Dũng - Chủ tịch Tổng hội Xây dựng Việt Nam tóm tắt nội dung và kết luận hội thảo.

Tại Hội thảo, các đại biểu tập trung thảo luận các vấn đề về xã hội và môi trường; việc sử dụng, khai thác quỹ đất tại khu vực nút giao; việc bố trí nút giao kết nối các tuyến đường bộ cao tốc với mạng lưới giao thông trên địa bàn của địa phương; nghiên cứu, xem xét để giải quyết hợp lý đối với nút giao cắt giữa các đường cao tốc; giao cắt với các tuyến đường sắt; nút giao liên thông; kết nối hạ tầng khác và kết nối phục vụ dân sinh…

Hoàng Lực